In de meubelindustrie wordt ook vaker geïntegreerd gewerkt. Bij winkelinrichters en keukenfabrikanten ligt het accent op samenwerking met loodgieters, transporteurs en anderen in een netwerk. De klant wil steeds minder zelf doen en zelf organiseren zodat winkelinrichters en keukenfabrikanten de hele opdracht aannemen waarbij delen van de opdracht worden uitgezet in een vertrouwd netwerk. Dat vraagt om extra kennis en ervaring in de totale klantwens, totaalplanning, procesbeheersing, kwaliteitsbewaking en het onderhouden van een kwalitatief netwerk van specialisten. Om geïntegreerd bouwen en samenwerken goed te kunnen uitvoeren is het gebruik van digitalisering essentieel. Alle onderdelen van het proces worden digitaal aan elkaar gekoppeld, zodat er continu zicht is op voortgang en kwaliteit. Binnen de hout- en meubelindustrie vinden initiatieven plaats om voor de gebruikte software een standaard te ontwikkelen zodat er betere uitwisseling van data kan plaatsvinden.

“Wat ik zie bij deze bedrijven is dat ondernemers veel met verschillende branches samenwerken. Een loodgieter aan de overkant wordt gevraagd om te helpen bij een keuken. Er wordt gekeken of en hoe andere ondernemers kunnen meewerken omdat bijvoorbeeld de opdracht te groot is voor het eigen bedrijfje. Ze hebben vertrouwen in elkaar. In deze branche wordt heel nauwkeurig gewerkt. Het is natuurlijk maatwerk”
– Marcella Appeldoorn, Expertisecentrum Meubel.

• WAT VERANDERT ER?

Door modulaire houtbouw verschuift de flexibiliteit in het werkproces van de bouwplaats naar de fabriek en dan met name naar de ontwerp en creatie-afdeling. Met hulp van BIM en virtuele technieken kan de klant een scherpe impressie krijgen van het resultaat en kunnen waar gewenst aanpassingen in het ontwerp gemaakt worden. In de timmerfabriek zullen steeds meer aanpalende activiteiten plaats gaan vinden om de houtbouw zo compleet mogelijk op te leveren. Waar het kan zal werk van installatiebedrijven, glaszetters en schilders dat traditioneel plaats vond op de bouwplaats overgenomen worden. Op de bouwplaats zelf neemt de ruimte voor fouten en marges af. Door het werken met geprefabriceerde bouwelementen is het essentieel dat alles precies op elkaar past want er is weinig ruimte meer voor aanpassingen. De vraag naar vakbekwame montagemedewerkers op de bouwplaats groeit.

Door de opkomst van montagebouw, veroorzaakt door fabrieksmatige bouw, komt er meer uitwisseling tussen sectoren, bijvoorbeeld tussen een bouwfabriek en een timmerfabriek. Zowel de montagemedewerkers die op de bouwplaats werken als de procesmedewerkers in de fabriek, kunnen als flexibele krachten bij verschillende industrieën worden ingezet, eventueel met een aanvullende korte training, zodat ze een allround beroepsgroep worden.

Door modulaire houtbouw vindt er steeds meer branchevervaging plaats. Dat wordt nog eens versterkt door het experimenteren met het leveren van gebouwen of meubels als dienst. Dit staat ook bekend onder de naam Anything as a service (XaaS) waarbij de opdrachtnemer naast het maken ook het onderhoud verzorgt, al dan niet in samenwerking met andere partijen. De service kan in de vorm van een abonnement via internet aan gebruikers worden geleverd. Meubelfabrikanten slaan vaker de retailer over. Ze bieden een take-back systeem aan waarbij meubels weer teruggestuurd kunnen worden voor herstel, hergebruik of recycling. Het leasen van meubels wordt ook normaler, je betaalt als klant niet voor bezit maar gebruik.

• VOORBEELDEN

Hodes is een bedrijf dat kant en klare houtbouwhuizen oplevert. Het is opgericht in 1925 en was in haar beginjaren actief in de traditionele huisvesting. In de zestiger jaren kwam daar de tijdelijke huisvesting bij. Vanaf 1970 is het bedrijf zich volledig gaan richten op de tijdelijke huisvesting in de elementenbouw. In 1993 werd Hodes onderdeel van Hegeman+ en gingen het bedrijf zich naast elementen-bouw ook specialiseren in de modulebouw. Tegenwoordig maakt het bedrijf tijdelijke en semipermanente huisvesting in zowel de module- als elementenbouw. Hodes is nu een voortrekker in de markt als het gaat om flexibel, duurzaam en betaalbaar huisvesten. Daarnaast neemt het bedrijf de verantwoordelijkheid over de gehele levenscyclus; ontwerp, realisering en beheer van huisvesting. 

“Je kunt nu al meubels leasen. Auping heeft een take-back systeem, de oude matras wordt gerecycled als je een nieuw matras koopt. Dit soort dingen begint schoorvoetend te komen in onze branche. Een ander bedrijf is Made.com. Dit bedrijf maakt meubelen en verkoopt de meubelen direct aan de consument. Daardoor blijft de prijs laag. Hebben ook geen showroom, maar je kunt een foto uploaden, zodat je buren kunnen zien hoe de bank bij jou staat, dus de showroom bij je thuis”
– Kees Hoogendijk, Koninklijke CBM.

Op de bouwplaats kunnen montagemedewerkers als flexibele krachten bij verschillende sectoren worden ingezet, eventueel met een aanvullende korte training, ook voor de lagere mbo-niveaus, zodat ze een allround beroepsgroep worden. In het mbo-onderwijs kan dit gefaciliteerd worden door allround procesmedewerker- en montagemedewerker opleidingen met keuzedelen en deelcertificaten voor specifieke sectoren. Dit biedt ook meer mogelijkheden voor zij-instromers en aan het concept van leven lang ontwikkelen.

 “Echter zie ik in bedrijven dat werknemers verstand moeten hebben van het hele werkproces. Dus als er een collega ziek is die een stap voor jou in het proces werkt, je deze kan vervangen. Op de werkplekken dus breder inzetbaar zijn”
– Marcella Appeldoorn, Expertisecentrum Meubel.