Informatievoorziening
Handhavers hebben geen toegang tot de basisvoorziening handhaving (BVH), het incidentregistratiesysteem van de politie, bijvoorbeeld om een proces-verbaal in te voeren. Soms stellen handhavers en politiemensen elk apart een proces-verbaal op en die moeten ze dan samenvoegen. Zowel politiemensen als handhavers zijn niet gelukkig met deze tijdrovende en inefficiënte werkwijze. Het kost de politie nu te veel tijd, met de ondersteuning daarbij. Bovendien blijven handhavers zo onnodig afhankelijk van de politie. (Van Stokkom & Terpstra, 2021)

Een verwant probleem betreft de gebrekkige toegang tot politiële informatie. Handhavers mogen op grond van de landelijke richtlijn van de Nationale Politie niet meer aansluiten bij algemene briefings van de politie. Daarnaast hebben zij geen toegang meer tot de incidentengespreksgroep. Daardoor kan het gebeuren dat handhavers onwetend zijn van een actie waarmee de politie bezig is, terwijl zij daaraan op grond van hun kennis en informatie wel een bijdrage zouden kunnen leveren, bijvoorbeeld bij een overval in een winkelstraat of vermissing van een kind. Van gelijkwaardige samenwerking kan op die manier geen sprake zijn. Volgens de VNG horen gezamenlijke briefings, toegang tot elkaars bureaus, het (gedeeltelijk) kunnen raadplegen van elkaars informatie, een goede afstemming met de meldkamer en het gebruik van hetzelfde communicatiekanaal bij efficiënte samenwerking. (Van Stokkom & Terpstra, 2021)

In een richtinggevende notitie schrijft de politie dat de sleutel ligt in het nastreven van sterke veiligheidscoalities. De inzet van de politie is erop gericht om optimaal samen te werken met anderen. De burger is daarbij de eerste partner. De organisaties die handhavende taken uitvoeren (zoals organisaties met handhavers) zijn daarin uiteraard eveneens belangrijke partners. De politie zal, voor zover dit nog niet gebeurt, sterker inzetten op goede samenwerking. Het uitgangspunt daarbij is dat het aangaan van samenwerkingsverbanden gebeurt op basis van gelijkwaardigheid. De handhavers zullen in geval van optreden met een hoger risico op geweld niet acteren, maar er ook niet aan voorbijlopen door minimaal informatie te verstrekken aan de politie. Tegelijkertijd is de politie gehouden om goede back-upafspraken te maken voor het geval een handhaver onverhoopt en onbedoeld toch in een risicovolle situatie belandt. De samenwerking kent dus drie uitingsvormen:

1. daadwerkelijk samenwerken tot en met samen acties uitvoeren;
2. informatie-uitwisseling;
3. back-up voor dreigende of gewelddadige situaties.

(Politie, 2018)

• VEILIGHEID EN VAKMANSCHAP

De Nederlandse Veiligheidsbranche en de Koninklijke Marechaussee willen meer samenwerken bij het aantrekken en vasthouden van personeel. Beide partijen werven binnen dezelfde doelgroep en hebben dezelfde zorgen over de krapte op de arbeidsmarkt. Daarom hebben de Koninklijke Marechaussee en de Nederlandse Veiligheidsbranche in december 2020 een intentieovereenkomst ondertekend. Uitgangspunt van de overeenkomst is dat beide partijen “elkaar kunnen versterken door het uitwisselen van kennis en het uitbreiden van de samenwerking”. Beide partijen vinden dat ook hard nodig, omdat ze verwachten dat de veiligheidssector meer en meer onder druk zal komen te staan, “aangezien het aantal taken en de complexiteit ervan toeneemt.” (Nederlandse Veiligheidsbranche, 2020b)

• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER IN DE PRAKTIJK?

• In het nieuwe MIND-innovatiecentrum (Military Innovation by Doing) in het Innovation Dock in Rotterdam is een samenwerkingslocatie, genaamd MINDbase. Het is een initiatief van Defensie Materieel Organisatie, in samenwerking met de kennisinstituten TNO, Koninklijke NLR en MARIN. Het heeft als doel om meer verbinding te maken tussen de instellingen onderling, het bedrijfsleven én om relevante netwerken te versterken. (Mindbase, 2020)
• Het MIT (Multidisciplinair Interventie Team) is een samenwerkingsverband tussen politie, Koninklijke Marechaussee, Openbaar Ministerie, FIOD, belastingdienst en douane. Daarbij bouwen de betrokken partijen een gezamenlijke informatiepositie op voor effectiever interveniëren op veiligheidsthema’s. Het inzetten van zero-knowledge proof cryptografie kan de informatiepositie van het MIT verrijken, door de gegevens te integreren die ze anders niet kunnen gebruiken. (Capgemini, 2021)
• Een ander voorbeeld zijn samenwerkingsovereenkomsten rondom terrorismebestrijding, zoals de CTI (Contra-Terrorisme Informatie). Hierbij zijn onder andere Defensie, de belastingdienst, de AIVD, de KMar, de FIOD en ISZW betrokken. Bij dit type informatie-uitwisseling zijn de gegevens dermate geheim dat ze samenwerking ernstig bemoeilijken. Als een van de betrokken partijen namelijk gegevens over iemand wil opzoeken, moet je voorkomen dat andere partijen weten dat er mogelijk een onderzoek naar deze persoon loopt en ze eigen stappen gaan ondernemen (waardoor het initiële onderzoek gehinderd zou kunnen worden). In dit geval lekt er al informatie op het moment dat er gegevens over iemand worden opgevraagd. Het toont namelijk dat er interesse is voor deze persoon in de context van terrorismebestrijding. Deze bevragingen kun je ‘inpakken’ en maskeren met zero-knowledge proof cryptografie. (Capgemini, 2021)

In de praktijk van het werk is vaak het vermogen om ‘breder te kijken dan je specialisme’ even belangrijk als de kernvaardigheden van het eigen beroep. Interdisciplinair werken, netwerken en samenwerken met andere beroepsdomeinen, aanpassen aan veranderende eisen, nieuwe kennis opdoen, afleren van verouderde routines en bijleren van nieuwe zijn belangrijk, naast de traditionele beroepsvaardigheden. De focus van scholing zou moeten liggen op algemene vaardigheden van beveiligers, in plaats van hen op te leiden tot een specifiek soort beveiliger. Dit zorgt ervoor dat ze flexibel inzetbaar zijn op de arbeidsmarkt en zij hun carrière kunnen voortzetten bij bijvoorbeeld luchthavens. Het mbo-onderwijs moet een kweekvijver zijn voor de veiligheidssector, waar de basisvaardigheden in het middelpunt staan. Om de kwaliteit bij particuliere beveiliging te waarborgen, zou permanente educatie en bijscholing verplicht moeten zijn. (SBB, 2018)

“Het mooiste zou zijn als politie, douane, defensie, publieke en particuliere veiligheid allemaal met elkaar de basiseisen voor een opleiding creëren die iedereen zou moeten hebben. Dat iedereen begint met een bepaalde basisveiligheid. Waar ook sociale vaardigheden aan de orde komen. En dat het niet uitmaakt of ze na zo’n jaar uitstromen naar defensie, politie, publiek, privaat, maar dat je allemaal samenwerkt om het beroep goed op de kaart te zetten.”
– Jos van Deursen, voorzitter sectorkamer ZDV