Efficiëntie, tijd- en kostenbesparing
Digital reality
• WAT HOUDT HET IN?
Vertegenwoordigers uit de mode-industrie hebben allen één gezamenlijk probleem: de tijd tussen productie en levering aan winkels is te lang. Wie echt wil reageren op de vraag van de consument moet sneller handelen dan voorheen.
Omdat kledingproductie is verplaatst naar verre landen en enorm complex is, is het nauwelijks mogelijk om de reactietijd te verkorten. Bovendien verloopt de communicatie tussen ontwerpers en fabrikanten in het Verre Oosten niet zonder problemen. De mode-industrie is vijftien maanden verder voordat ze een product levert en de productie van sommige kledingstukken duurt nog langer. Normaal gesproken ontwikkel, evalueer en modificeer je gemiddeld drie prototypen voordat je het eindproduct maakt. Dat kost niet alleen geld, maar in die tijd verandert er ook veel.
Een oplossing is het digitaal ontwerpen van kleding. Ontwerpers als Amber Jae Slooten en het collectief PMS werken bijvoorbeeld al volledig virtueel, en zijn overtuigd van een digitale revolutie in de mode. Modeontwerper Amber Jae Slooten houdt van mooie materialen, silhouetten en de beweging van kleding, maar heeft al sinds 2014 geen naald en draad meer aangeraakt. Toch brengt ze wel degelijk collecties uit, alleen niet op de conventionele manier. Amber is namelijk virtueel ontwerper – ze kleedt naar eigen zeggen ‘digitale entiteiten’. Dit doet ze met behulp van ingewikkelde 3D-technieken en motion capture, met als resultaat kledingstukken die nauwelijks van echt te onderscheiden zijn.
“Op het gebied van CAD/CAM is er nu de mogelijkheid om kledingstukken virtueel in elkaar te stikken en vervolgens driedimensionaal te kunnen beoordelen op je beeldscherm. Het kledingstuk kan je op een zelf samen te stellen dummy/persoon aantrekken.”
– Michel Evers, Bell Rain
Waarom digitaal ontwerpen?
Realistische pasvormen, efficiënter en duurzamer werken, kosten besparen en waardevolle data verzamelen: het zijn slechts enkele van de vele voordelen die digitaal ontwerpen oplevert. Het gebruik van 3D-ontwerpsoftware stelt merken in staat om realistische prototypes in verschillende stijlen te maken, zónder ze daadwerkelijk te hoeven vervaardigen. Dit bespaart materiaal-, distributie- en arbeidskosten en vermindert de enorme hoeveelheid afval per jaar.
3D-design biedt een uniek voordeel, omdat merken hun ontwerpen virtueel kunnen beoordelen en testen in vrijwel hun gehele size range. Dit scheelt enorm veel tijd, energie en kosten; er komt namelijk heel wat kijken bij de fysieke productie van prototypes. Verder helpt hanteren van 3D-pasvormstandaarden ook om ervoor te zorgen dat merken volledige controle hebben over hun pasvormen, aangezien leveranciers virtuele samples moeten aanleveren die de merken op de 3D-avatars testen. Bovendien zorgt het werken met levensechte, virtuele 3D-lichamen dat merken en detailhandels de pasvorm en maatvoering binnen de digitale supplychain kunnen monitoren.
Zo voegt expert Susanne Vegter toe: “Nieuwe innovatie en technologie zoals CLO 3D gaat steeds meer verschil maken m.b.t. de technische realisatie van een kledingstuk. CLO 3 D is een van de vele programma’s waarbij via een realistische computeranimatie een kledingstuk wordt gevisualiseerd. Het gebruik van deze technologie stelt je veel beter in staat hoe een kledingstuk eruit komt te zien. Dit betekent dat je geen onnodige samples hoeft te maken in de fabriek. Want dat gebeurt nog te vaak, soms tot 3 a 4 x toe wordt een artikel met de comments opnieuw teruggestuurd. In de tot nu toe gebruikelijke productieketens was het vaak zo dat de ontwerper het bij de inkoper/ developer neerlegt, deze zetten het vervolgens uit in bv. het Verre Oosten. Dan wordt het kledingstuk gemaakt teruggestuurd ter goedkeuring. Tot de final approval, als het dan uiteindelijk is goedgekeurd, dan mogen er bv de 500.000 stuks van het artikel worden geproduceerd . Een arbeids-, tijds- en vervuilend proces wat jarenlang mainstream was. Op het moment dat je CLO 3D gebruikt, heb je veel meer inzicht vooraf of het binnen de collectie past en heb je direct met behulp van de tekening het juiste kledingstuk in handen, in ieder geval elimineer je zo meer risico’s. Dat scheelt heel veel vervuiling, minder footprint en een kortere lijn in de supplychain.”
Tot slot is het ook een opening naar een nieuw businessmodel. Naast het maken van beter passende en consistente producten, stelt 3D-ontwerpen het merk ook in staat om een portfolio van 3D-kledingstukken aan te leggen. De 3D-kledingstukken kun je op verschillende manieren gebruiken. Denk aan merchandising en digitale verkoop. De 3D-portfolio kan dus een waardevolle toekomstige inkomstenbron zijn.
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER VANUIT DE PRAKTIJK?
Het digitale presenteren van je kleding
Hanifa, een inclusief damesmerk, in 2012 opgericht door Anifa Mvuemba, maakte gebruik van 3D-technologie om een collectie te laten zien. De bewegende lichamen zijn onzichtbaar en dat zorgt voor enige verwarring. Een witte look komt op je af, de rok van stretchkatoen versterkt de sensuele benadering, maar het silhouet heeft geen buste, geen ledematen en geen hoofd. Het hoofd vervangt wat het oog niet ziet. Het project maakte deel uit van de virtuele modeshow voor de Pink Label Congo-collectie die live uitgezonden werd op Instagram.
Expert Miranda Paap, Team Lead Outerwear, Heavy woven en Swimwear Women als functie
legt uit dat er nieuwe beroepen ontstaan in de modebranche, zoals bij de retailbranche. Kleding presenteer je tegenwoordig op een andere manier.
“Ik noemde net al de retailgerelateerde beroepen. Dat zijn bijvoorbeeld beroepen, denk aan visual merchandise. Dat is iemand die de winkel aankleedt en mooi maakt. In de mode ontstaan er zo ook andere beroepen, want je hebt nu veel meer focus op campagnes, artdirection en fotoshoots. Als je de Zarasite openmaakt, dan zie je prachtige foto’s, afgewisseld met filmbeeld. Dus je moet op een andere manier de collectie aan de man brengen en een belevingswereld kunnen creëren. Daarvoor heb je ook andere expertise nodig.”
Screenwear: digitale kleding dragen
Digitale kleding wordt ook ‘echt’ gedragen. Hieraan komt het fysieke kledingstuk niet te pas. Voor de generatie die níét is opgegroeid met een smartphone is het een vreemd idee: een kledingstuk kopen, maar het niet kunnen dragen of zelfs maar voelen. Maar voor de jongere generatie, die veel tijd op een beeldscherm doorbrengt en vaak net zo veel waarde hecht aan een digitale als een fysieke identiteit, is kleding die alleen online bestaat helemaal niet zo raar. De mode ís de afgelopen jaren immers al voor een groot deel van de straat naar social media verschoven. Zelfs van virtuele influencers (die dus alleen online bestaan) kijken we niet meer op.
Zo bezien is virtuele kleding gewoon een volgende stap. Of, in jargon: screenwear is de nieuwe streetwear. Nog niet zo lang geleden lanceerden twee bekende smaakmakers, Elizabeth von Guttman en Alexia Niedzielski van System, de app Ada, in samenwerking met de Koreaanse gamebouwer Andy Ku. Ada is in Europa nog niet verkrijgbaar, maar Chinese gebruikers kunnen hiermee een virtuele versie van zichzelf (een avatar) aankleden met kleding van onder meer Gucci, Prada en Dior.
Hoe werkt het dan als iemand digitale kleding koopt? Je koopt een foto die je over de digitale versie van jezelf kunt plakken. Op de site van The Fabricant staan verschillende ontwerpen die je vooralsnog gratis kunt downloaden, zoals een denim jumpsuit of een jurk met een rok die is gemaakt van internetkabels. Een probleem: je hebt nu nog een gespecialiseerde digitale kleermaker nodig als je een foto van jezelf met die kleding op je Instagramaccount wilt plaatsen, want de juiste software bestaat nog niet. Maar volgens het bedrijf The Fabricant zijn diverse partijen – waaronder Instagram – op dit moment bezig met de ontwikkeling van dat soort software en is het dus een kwestie van tijd voordat screenwear het ‘nieuwe normaal’ wordt (Lambe, 2020).
• WAT IS DE IMPACT OP HET WERKVELD?
De mode-industrie heeft dringend behoefte aan professionals met technische kennis. Vaardigheden die te maken hebben met functies die de mode-industrie meestal uitbesteedt, zijn vaak niet meer aanwezig in het curriculum van het onderwijs. Technologieën zoals 3D-ontwerpen, big data en kunstmatige intelligentie hebben het probleem nog groter gemaakt. Want het is moeilijk voor het onderwijs om mee te gaan met de veranderende markt. Als de babyboomers (de laatste generatie die sommige technische vaardigheden wél hebben) met pensioen zijn, is het nog lastiger om geschikte kandidaten voor bepaalde functies te vinden.
“Technische kennis is ontzettend belangrijk en hoort bij beroepen voor de toekomst. De traditionele versus de geavanceerde nieuwe technische kennis m.b.t. andere sources en nieuwe materialen, kortom klassieke en nieuwe knowhow! Het kunnen opvolgen, uitzetten en begeleiden van je product met de fabrieken, daar zitten veel veranderingen in. Andere kennis die ook belangrijk is, is de allround kennis van de kwaliteit, maar ook het gebruik van machines in Nederland. Er is bijvoorbeeld een bedrijf, Ecco Leather, een prachtig Kop-Staart bedrijf met gerenommeerde kwaliteiten en investment in duurzaamheid van de eigen leerproductie. Voor hen is het af en toe een behoorlijke uitdaging de juiste innovatieve nieuwe vakmensen te vinden. Dit gaat dus echt specifiek om materiaalkennis. Je kunt niet iemand op het MBO of HBO op alleen leer laten specialiseren, maar je kunt wel textielkennis beter uitventen.”
– Susanne Vegter, Studio Vegter
Uitbesteding zorg voor verlies van kennis
Uitbesteding is er één van de oorzaken van dat er steeds minder kennis is, met vaak een mismatch met de arbeidsmarkt tot gevolg. Als je een groot deel – van bijvoorbeeld de productie – uitbesteedt aan andere landen, doen je eigen werknemers dit werk niet. Dat zorgt voor een gebrek aan vaardigheden.
Het bezitten van technische en IT-gerelateerde skills is een eerste stap voor werknemers om mee te gaan in de veranderingen die komen gaan. Dit betekent op technisch gebied meer rekenvaardigheid en het omgaan met een grote hoeveelheid data en digitale vaardigheden (werking van onlineplatforms en social media etc.). Het werken met CAD/CAM-programma’s en 3D-software zal in de toekomst steeds normaler zijn.
“Een andere belangrijke ontwikkeling die te maken heeft met het feit dat we jarenlang alle productie in het Verre Oosten hebben uitbesteed, is de herwaardering van ambacht. Als je grote onderdelen van je productie elders onderbrengt, “outsourced” betekent dat je minder in eigen “In-House” kennis investeert. In Nederland zagen we dat deze kentering afgelopen decennia was ingezet en betekende een flinke afname van bv. specialistische patroon afdelingen/ ateliers – In-House-, opgedreven door de kosten, want in het Verre Oosten was het relatief goedkoper. En daarvan keren we nu om meerdere redenen terug. Op het moment dat je besluit dat we niet meer alles in het Verre Oosten in grote bulken willen onderbrengen, dan moet er ook nagedacht worden over de lokale productieketen. Als je binnen Nederland, of binnen de EU, wat al vrij lokaal is, wil produceren, dan heb je ook weer de juiste expertise nodig. Experts op gebied van technische realisatie, kwaliteiten, kennis van nieuwe ontwikkelingen, machines, duurzaamheid en innovatie.”
– Susanne Vegter, Studio Vegter
INHOUDSOPGAVE MODE, INTERIEUR, TAPIJT EN TEXTIEL
