Bewust consum(ind)eren
Conscious consuming
• WAT HOUDT CONSCIOUS CONSUMING IN?
Wanneer consumenten in hun koopgedrag bewust rekening houden met milieu-, ethische of politieke overwegingen, dan is dat maatschappelijk bewust consumeren (SCP, 2016).
Maatschappelijk bewuste consumenten, in de literatuur ook wel burger-consumenten genoemd, kunnen zich bezighouden met het boycotten en buycotten (het bewust niet of wel kopen) van producten en diensten. Of ze kunnen door leefstijlaanpassingen in hun privéwereld uiting geven aan ecologische waarden (bijvoorbeeld vegetariër, consuminderaar of deelconsument worden). Zo is er binnen de food steeds meer aandacht voor een gezonde leefstijl en gemak. In de non-foodbranche willen consumenten zoals eerder vermeld weten waar producten van gemaakt zijn en hoe duurzaam hun potentiële aanschaf is.
“De maatschappij wordt digitaler, socialer en duurzamer. Als je kijkt naar de ‘consumens’ wordt die steeds bewuster. Zij houden zich steeds meer bezig met vragen als ‘Waar komt het product vandaan?’ En ‘wil ik het kopen of huren?’ Aan de andere kant is de klant ook steeds meer sturende, die zegt bij jou wel en bij jou niet, ik wil het morgenochtend, maar niet in de avond. Winkels moeten wendbaar worden en tijdig kunnen inspelen op de klantbehoeften.”
– Harry Bijl, InRetail
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER VANUIT DE PRAKTIJK?
Het gloednieuwe winkelconcept van Timberland in Londen is een prachtig voorbeeld van ‘Go Green-retail’. Naast de campagne ‘Nature Needs Heroes’, met de toezegging van Timberland om vóór 2025 50 miljoen bomen te planten over de gehele wereld, bestaat dit concept uit duurzame verhalen en materialen. In de winkels zijn materiaaltafels te vinden met inspirerende en informatieve verhalen, lederlichting en biophilic design om het bewustzijn (lees: sensory profile) van de bezoeker te activeren. De winkel is voorzien van heel wat levend groen met planten in grote potten die tevens als zitelement dienen. Er is een groene wand met mos en bamboe. Presentatietools zoals mannequins, torso’s, hoofden en handen zijn gemaakt van ecologisch bio-resin, in combinatie met gerecyclede materialen. Je kunt een Timberland-schoen volledig personaliseren. Kortom: het aspect ‘duurzaam’ moet steeds vaker terugkomen in het verkoopverhaal van ondernemers en verkopers, in de producten en in de winkels.
Een ander voorbeeld zijn de maaltijdpakketten met voorgesneden, verse groente. Die veroveren in sneltreinvaart de supermarktschappen. Maar liefst een op de drie Nederlandse huishoudens koopt maaltijdpakketten, zoals die bij bijna iedere supermarkt in de schappen liggen (GfK,2018).
Consumenten zijn bereid om te betalen voor het gemak dat maaltijdpakketten en gesneden groente hun bezorgt.
Een derde voorbeeld is een versekruidenautomaat in supermarkten. Studenten van Wageningen University and Research houden volgend jaar een test met een kruidenautomatiek in supermarkten. Kweken, oogsten en verkopen van verse kruiden gebeurt allemaal in de winkel. Het gaat om een 2 meter hoge automaat die keuze biedt uit 500 kruiden.
• WAT IS DE IMPACT VAN BEWUSTE CONSUMEREN OP HET WERKVELD?
Service op maat en een meer adviserende rol
Dat klanten bewuster consumeren ligt deels aan meer bewustwording rondom alle facetten van duurzaamheid. Het heeft ook te maken met humanisering, waarover verderop in dit rapport meer. De impact van deze ontwikkeling op het werkveld is dat de werknemers klanten op een goede manier kunnen informeren en adviseren. De vragen van consumenten kunnen lastiger en specifieker zijn, waardoor meer specifieke product- en ketenkennis vereist is.
INHOUDSOPGAVE RETAIL
