Fluide Retail
Branchetransformatie
• WAT HOUDT BRANCHETRANSFORMATIE IN?
Branches vloeien in elkaar over en zijn op ieder moment eenvoudig aanpasbaar aan het publiek en de gewenste klantreis van de bezoeker. Het gaat dan om samensmeltingen tussen retail en de logistieke en groothandelssector, en tussen de retail- en horecasector en de food- en foodservicesector. Hierdoor speelt ‘fluide retail’ een grote rol in de toekomst van de retail.
“Die branche is niet meer zo relevant. Het speelveld is eigenlijk onbeperkt. Wie had een aantal jaren geleden kunnen bedenken dat Amazon een groothandel had kunnen worden, en andersom gaan groothandels ook denken om retailer te worden bijvoorbeeld. De grenzen van branches zijn helemaal niet meer relevant.”
– Jos Voss, Rabobank
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER UIT DE PRAKTIJK?
Binnen de foodsector staat Picnic bekend als onlinesupermarkt, maar in wezen verschilt het niet veel van een logistieke onderneming. Picnic, opgezet in 2015, is niet direct verbonden aan een bakstenen supermarkt, zoals concurrenten AH.nl en Jumbo.nl dat wel zijn. Het bedrijf is alleen online actief. Picnic profileert zich dan ook niet als supermarkt, maar als e-commercebedrijf. Het distribueert op een niet-traditionele manier, met supermarktketen Boni als inkooppartner. De leveranciers leveren direct aan het distributiecenter van Picnic, van waaruit het de strategische overslagpunten bevoorraadt. Vanuit deze hubs krijgen de klanten hun boodschappen aangeleverd met elektrische bezorgbusjes. Picnic komt drie keer per week via vaste routes met de busjes in de buurt van de klant. Hierdoor gaat het totale aantal bewegingen omlaag, en verminderen de kosten. Er zijn geen bezorgkosten, waardoor klanten sneller de drempel over gaan. Er zijn ook vragen bij het concept onlinesupermarkten en bedrijven als Picnic. Want onder welke branche en cao valt dit bedrijf? Voor de klant maakt het niet uit, die krijgt zijn boodschappen gemakkelijk en snel thuisbezorgd.
Naast het samenvloeien met logistiek is de foodsector ook een opmars aan het maken in samenwerking met foodservice. Of het nu Albert Heijn is, via de Restaurantactie, of Jumbo dat La Place inlijft, foodretailers kloppen steeds nadrukkelijker op de deur van de foodservicemarkt. Foodservice is in dit geval gericht op de buitenshuisconsumptie van eten en drinken. Over tien tot vijftien jaar zullen branchevreemde spelers – supermarkten en reserveringssites voorop – veel vaker bepalen waar de consument een hapje gaat eten.
Half februari zette Albert Heijn een nieuwe stap in foodservice. De marktleider biedt voor het eerst verse warme maaltijden aan vóór de supermarktpoortjes. Klanten kunnen ze bij een keuken afhalen of ter plekke consumeren. Het nieuwe foodserviceconcept is voor het eerst te zien bij de Albert Heijn aan de Neude in Utrecht. Het gaat om een keuken in een monumentaal pand waar, afhankelijk van tijdstip en dag, meerdere koks werken om voor klanten maaltijden te bereiden. AH heeft naast de supermarkt een ruimte gecreëerd met zitjes voor de mensen die ter plekke de producten willen consumeren. Het is ook mogelijk de versbereide gerechten mee naar huis te nemen. Het concept ligt in lijn ligt met Allerhande Kookt, de horecakeuken van AH in Amsterdam van waaruit men verse maaltijden bezorgt bij klanten in de directe omgeving. AH streeft ernaar meer van dit soort keukens te openen.
Een ander voorbeeld van het samenvloeien van non-food en logistiek is Amazon. Amazon gaat bij zijn fysieke supermarkten ook gedeeltes inrichten als distributiecentra. Die zijn bedoeld om onlinebestellingen te verwerken. Voor het distributiecentrum maakt Amazon gebruik van het Amerikaanse bedrijf Dematic, dat gespecialiseerd is in software en robottechnologie.
De eerste winkel van Amazon met een distributiecentrum waar technologie van Dematic in verwerkt zit, komt in Los Angeles. Van de 3300 vierkante meter winkeloppervlak wordt 20 procent voor het logistieke centrum gebruikt. De robots die in het distributiecentrum staan, kunnen twaalf onlinebestellingen per minuut verwerken (Goldschmidt, 2020)
“Binnen retail vervagen grenzen. Bij de groothandel veranderen handelsstromen van b2b naar b2c en bij retail andersom. Verder kun je producten aan je assortiment toevoegen en letterlijk grenzen overschrijden door naar het buitenland te gaan. Dat zijn mogelijkheden om van product naar dienst te gaan, en naar andere verdienmodellen te gaan. Bijvoorbeeld producten verhuren in plaats van verkopen. Dus het gaat niet meer om het bezit, maar om het gebruik. Dat is ook een belangrijke trend die je ziet. Dus er zijn heel veel mogelijkheden om je grenzen te verkennen en vervolgens te verleggen als retailer, maar ook als groothandel.”
– Jos Voss, Rabobank
• WAT VOOR IMPACT HEEFT HET OP HET WERKVELD?
Verhoogde samenwerking in de keten
Branchevervaging verhoogt samenwerking tussen sectoren, organisaties en medewerkers. Voor het goed kunnen samenwerken is het belangrijk dat studenten een leerklimaat hebben dat ze continu uitdaagt de verbinding met elkaar op te zoeken, stelt expert Harry Bijl. Verder geeft hij aan dat je studenten in hun leeromgeving moet stimuleren actief te zijn, in beweging te komen, samen te werken en buiten de grenzen van hun eigen vakgebied te kijken, of tot op zekere hoogte naar vakken die aan hun eigen vakgebied grenzen. Door het samenwerken raken de leerlingen intrinsiek gemotiveerd, zijn ze bereid om problemen op te zoeken, gaan ze uitdagingen aan, verkennen ze nieuwe dingen en onderzoeken ze wat wel of niet goed werkt in hun eigen specifieke (werk)omgeving.
Levenslange ontwikkeling zorgt voor wendbaarheid
Het onderscheid tussen leer- en werkomgeving vervaagt. Leervermogen is het belangrijkste criterium voor toekomstig succes. In de nabije toekomst is het voor studenten noodzakelijk om zich voortdurend te ontwikkelen en aan te passen aan de ontwikkelingen. De snelheid waarmee je kennis en vaardigheden kunt verwerven is belangrijker dan de kennis op zich. Skills die nadruk leggen op co-creatie, flexibiliteit, multidisciplinair samenwerken en ondernemerschap, zorgen ervoor dat studenten moeiteloos kunnen meegaan in de ontwikkelingen die ervoor zorgen dat grenzen tussen sectoren vervagen.
INHOUDSOPGAVE RETAIL
