Data leidt tot een efficiëntere maritieme sector
Smart data
• WAT HOUDT HET IN?
Schepen genereren meer data door de komst van nieuwe technologieën, waaronder data over de omgeving. Je kunt denken aan gegevens over de diepte van de vaarweg en de vaarroute of digitale aanmeldingen voor het bezoek aan de havens. Dit zorgt ook voor extra veiligheid, maar helpt ook de scheepvaart te optimaliseren zodat lange wachttijden uitzonderingen zijn of leegvaart wordt voorkomen.
Vaarwegbeheerders
Afhankelijk van de snelheid van de ontwikkelingen zal duidelijker zijn welke data zoal wordt gegenereerd. Dat maakt de rol van bijvoorbeeld vaarwegbeheerders lastig te voorspellen. Wie bepaalt of de data betrouwbaar genoeg zijn? Wat zijn de regels rondom de uitwisseling van data? En hoe beveilig je al die data? Ook zal er meer mankracht en voldoende systeemcapaciteit nodig zijn om al die data te analyseren om er vervolgens gebruik van te kunnen maken. Daarnaast genereren niet alleen schepen meer data, alles aan de vaarweg wordt geavanceerder (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2020c).
Binnenhavens
Digitalisering gaat ook een steeds grotere rol spelen in de binnenhavens. Digitale informatie in de binnenhavens dient zich met name in de afwikkeling van scheepvaart, logistieke (hoofd)stromen en professioneel beheer van assets. Het slim bundelen, combineren en onderling uitwisselen van data kan bijdragen aan de veiligheid in en bereikbaarheid van havens en daarmee aan een betere benutting van de Nederlandse binnenhaveninfrastructuur. Uniformiteit van data en datasystemen is hierbij van doorslaggevend belang. Op deze manier kunnen binnenhavens (keten)informatie inzetten voor informatie-uitwisseling, ketenoptimalisatie en routeplanners voor de binnenvaart (Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, z.d.).
Door samenwerkingen in de keten, zowel binnen als buiten een sector, wordt er veel data verzameld en gedeeld. Uitwisseling van informatie over lading en transportmodaliteiten of personeel helpt zee- en binnenhavens om de efficiëntie en de betrouwbaarheid te verbeteren. Bijvoorbeeld door bedrijfs- en overheidsprocessen naadloos op elkaar te laten aansluiten en transportmodaliteiten effectiever in te zetten. Een verdere digitale inrichting van de havenlogistiek biedt naar verwachting veel mogelijkheden voor het oplossen van knelpunten in de fysieke aan- en afvoer van goederen in havens (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2020b).
Kademanagement
Digitalisering helpt ook bij kademanagement bijvoorbeeld bij het beter afstemmen hoelaat en hoelang een schip kan aanleggen. Een schipper weet dat er plek is om te laden en lossen. De volgende schipper weet wanneer hij ergens terecht kan en kan zo zijn aankomst en vaarsnelheid daarop afstemmen. Schepen hoeven minder te wachten. Dit komt de efficiëntie ten goede en het helpt het energieverbruik te verminderen, wat de duurzaamheid ten goede komt.
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
Blauwe Golf Verbindend ontsluit realtime gegevens over geopende bruggen en beschikbare ligplaatsen in havens. Informatie waarmee schippers en weggebruikers hun reis en aankomst beter kunnen plannen, met minder hinder en ergernis, en zonder onnodig brandstofverbruik en uitstoot van uitlaatgassen.
• WAT VERANDERT ER?
De binnenvaartmarkt bereidt zich in toenemende mate voor op digitale diensten en processen. De vraag is of de digitale informatie-uitwisseling tussen verladers en vervoerders in de toekomst zal plaatsvinden via een algemeen toegankelijke (openbare) data-infrastructuur, via (grotere) afzonderlijk afgeschermde clusters of via beide. Nu je met data een efficiënter product kunt leveren, levert dataverzameling een onderscheidend vermogen op. Voor de toekomst vraagt dit enige schaalgrootte van binnenvaartbedrijven, zodat ze grotere ladingpakketten met een vaste cluster binnenschepen kunnen afwikkelen en dataverzameling mogelijk is. Het transparant maken van de vervoerketen levert ook efficiencywinst op (Topsector Logistiek, 2019).
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER UIT DE PRAKTIJK?
- Blauwe Golf Verbindend wisselt realtime data uit. In Nederland zijn er 1300 bruggen, 300 sluizen en 1000 ligplaatsen waar de scheepvaart dagelijks gebruik van maakt. Het wachten tot de brug of sluis opengaat, of het zoeken van een passende plek in de haven, is dan ook een grote uitdaging voor het vaarwegverkeer. Brugopeningen zorgen natuurlijk ook voor opstoppingen op de weg. Door betere informatie-uitwisseling tussen weg- en vaarweggebruikers brengt Blauwe Golf Verbindend daar verandering in. In Blauwe Golf Verbindend werken veel vaarwegbeheerders samen om realtime informatie over brug- en sluisopeningen en de beschikbaarheid van ligplaatsen toegankelijk te maken. Blauwe Golf Verbindend ontsluit realtime gegevens over geopende bruggen en beschikbare ligplaatsen in havens. Informatie waarmee schippers en weggebruikers hun reis en aankomst beter kunnen plannen, met minder hinder en ergernis, en zonder onnodig brandstofverbruik en uitstoot van uitlaatgassen. Blauwe Golf biedt deze gegevens voor een groot aantal regio’s in Nederland en breidt deze diensten steeds verder uit over geheel het land (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, 2020c).
- Data zitten al in de programmable logic controllers (PLC’s). Zo zitten vissers- en baggerschepen en offshore-installaties vol PLC-gestuurde systemen. Vissersschepen hebben systemen voor aansturing van de visnetten en soms zelfs complete visverwerkingsfabrieken aan boord. Baggerschepen voeren talloze industriële processen uit (Martiem Nederland, 2019).
- Binnenvaart Informatie en Communicatie Systeem (BICS) is de elektronische communicatie tussen schippers en vaarwegbeheerders, zoals Rijkswaterstaat en havenautoriteiten. BICS maakt de uitwisseling van gegevens op het water snel en eenvoudig. BICS is een applicatie waarmee schippers hun reis- en ladinggegevens elektronisch melden aan de vaarwegbeheerder en havenautoriteiten. Die verwerken de gegevens in IVS Next of in een ander systeem van de vaarwegbeheerder. BICS is beschikbaar in meerdere talen (momenteel Engels, Frans, Duits en Nederlands). Dit bevordert de communicatie met de systemen van andere Europese landen (Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, z.d.).
• WAT IS DE IMPACT VAN SMART DATA OP HET WERKVELD?
Werkzaamheden veranderen
De ontwikkelingen op het gebied van ICT en dataverkeer hebben invloed op het werk. De data-analyse neemt een belangrijkere plek in. Maar ook de juiste data (informatie) invoeren is van belang.
Benodigde vaardigheden
De toename van data zal grote veranderingen veroorzaken. Dit vraagt om nieuwe kennis en competenties. Voortdurend analyses maken, data verwerken en de resultaten gebruiken om op feiten gebaseerde beslissingen te nemen (business analyse), dat is een data-gedreven mentaliteit. Deze vaardigheden vallen onder automatisering en digitalisering. Want data zijn een onderdeel van digitalisering en automatisering.
INHOUDSOPGAVE MARITIEM
