Inzet en gevolgen van
energietransitie
Energietransitie
• WAT HOUDT HET IN?
Treinvervoer (personen- en goederenvervoer) kan goed bijdragen aan de klimaatdoelstellingen. Het draagt al bij aan het klimaatakkoord van Parijs (CO2-reductie).
De rijksoverheid ziet het treinvervoer ook als een positieve bijdrage aan de zero emissie. Het vervoer is al erg duurzaam en hard op weg naar emissievrij. Het spoor wachtte in 2019 nog op een laatste transitie van fossiel naar duurzaam, omdat op enkele trajecten nog dieseltreinen rijden.
De trein is onderdeel van de oplossing van het klimaatprobleem, zowel nationaal als internationaal. Het goederenspoorvervoer dient namens de rijksoverheid een aantrekkelijk alternatief te bieden voor vrachtwagens en vliegtuigen om Nederland snel en duurzaam te verbinden met de belangrijkste economische centra van Duitsland, België, Frankrijk en Engeland (Rijksoverheid, 2019).
De Europese Commissie ziet graag dat het vervoer over afstanden groter dan 300 kilometer in 2050 voor 50 procent gebruikmaakt van alternatieven voor het wegvervoer. Over die grotere afstanden is het spoorvervoer (bij elektrische tractie) milieuvriendelijker dan het wegvervoer (Evofenedex, z.d.).
Op het gebied van personenvervoer verandert de maatschappelijke behoefte voor reizen ook. Liever duurzamer vervoer per spoor dan vliegen of met de auto (NS, 2021).
• WAT VERANDERT ER?
Klimaatverandering staat hoog op de agenda. Van klimaatakkoord tot de Europese Green Deal: duurzaamheid raakt verweven in alles wat treinvervoer doet en in de eisen die de EU, de overheid en de maatschappij stellen.
Om koploper te blijven als aanbieder van duurzame mobiliteit, heeft NS zich als doel gesteld om in 2040 fossielvrij te zijn. Dit zijn ze zodra ze op elk moment groene energie kunnen gebruiken zonder afhankelijk te zijn van energie uit fossiele brandstoffen als het niet waait of de zon niet schijnt.
De afgelopen jaren heeft NS zich al beziggehouden met vergroening en verduurzaming. Zo rijden de treinen sinds 2017 al op windstroom. Om koploper te blijven op het gebied van duurzame mobiliteit wil NS groeien in fossielvrij, circulair en groen ondernemen.
De trein wordt bij NS zelfs voor 100 procent elektrisch aangedreven. De energie van NS-treinen is volledig uit wind opgewekt. Daarmee draagt NS bij aan een duurzame maatschappij. Voor de verdere toekomst is het belangrijk om ook ontwikkelingen als zelfrijdend, elektrisch deelvervoer te blijven volgen. Die kunnen helpen om Nederland duurzaam bereikbaar te houden, ook op plekken waar de trein nog niet rijdt (NS, 2021).
Ook de internationale ambities van NS sluiten aan op de klimaatdoelstellingen. Ze werken met partners aan verbetering van het grensoverschrijdende treinverkeer. In de grensregio’s, maar ook op langere afstanden naar grote steden in Europa. De trein kan zich op afstanden tot zo’n 700 kilometer ontwikkelen tot een duurzaam alternatief voor de luchtvaart. Zo rijdt er sinds eind 2020 een rechtstreekse Eurostar van Amsterdam naar Londen en werken ze aan een voorstel voor een goede verbinding van Den Haag naar Aken.
NS rijdt ook al met hoge snelheid naar Frankfurt, Brussel, Parijs en Londen en zet in op een snelle route naar Berlijn om aan te sluiten op het verdere netwerk in Europa. 2021 is het Europese jaar van het spoor, een goede aanleiding om met alle betrokken partijen internationaal treinreizen hoger op de Europese agenda te plaatsen (NS, 2021).
Goederenvervoer per trein ontlast wegen en is ook goed voor het milieu. Het kabinet maakt komend jaar 2,5 miljoen euro vrij om goederentransport van de weg te verplaatsen naar spoor- en waterwegen (Nieuwsblad transport, 2021).
NS
De energie van NS-treinen is volledig uit wind opgewekt. Daarmee draagt NS bij aan een duurzame maatschappij.
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER UIT DE PRAKTIJK?
- NS werkt met Europese partners aan een gezamenlijke, duurzame mobiliteitssector. Ze willen dat de trein voor kortere internationale reizen de logische eerste keuze is, zeker voor afstanden tot circa 700 kilometer. Dat is beter voor het milieu én goed voor onze economie. De buitenlandse activiteiten moeten bijdragen aan die ambitie en dus aan het belang van de Nederlandse reiziger. Zo verwacht NS het grensoverschrijdend verkeer met Duitsland te kunnen uitbreiden en verbeteren. Dit is een aantrekkelijk vooruitzicht voor de Nederlandse reiziger (NS, 2021).
- Om koploper te blijven op het gebied van duurzame mobiliteit wil de NS groeien in fossielvrij, circulair en groen ondernemen. Ook de internationale ambities sluiten daarop aan. Ze werken met partners aan verbetering van het grensoverschrijdende treinverkeer: in de grensregio’s maar ook op langere afstanden naar grote steden in Europa. De trein kan zich op afstanden tot zo’n 700 kilometer ontwikkelen tot een duurzaam alternatief voor de luchtvaart. Hiervoor zijn grote investeringen in de infrastructuur nodig. Ze rijden al met hoge snelheid naar Frankfurt, Brussel, Parijs en Londen en zetten in op een snelle route naar Berlijn om aan te sluiten op het verdere netwerk in Europa. 2021 is het Europese jaar van het spoor (NS, 2021).
• WAT IS DE IMPACT VAN ENERGIETRANSITIE OP HET WERKVELD?
Werkzaamheden veranderen
De bedrijven zijn al actief op het gebied van duurzaamheid. Zij brengen hun medewerkers hiervan ook op de hoogte. Op het gebied van verduurzaming van machinisten bij zowel goederen- als personenvervoer gaat het voornamelijk over het zich bewust zijn van duurzaamheid.
“Het milieu en het energiezuinig rijden. Dat is belangrijk, daar maken wij de machinist ook bewust in.”
– Jan Botermans, DB Cargo Nederland N.V.
INHOUDSOPGAVE RAIL
