Uiterlijke verzorging

• SCHOONHEIDSVERZORGING EN VOETZORG

In april 2021 staan in het Handelsregister van de Kamers van Koophandel 47.916 bedrijfsvestigingen in Nederland met als hoofdactiviteit “schoonheidsverzorging, pedicures en manicures” ingeschreven, waarvan 47.231 als hoofdvestiging of zelfstandige vestiging. Het grootste deel van dit cluster bedrijven betreft schoonheidsspecialisten. Daarnaast omvat deze groep ook pedicures en manicuren. Van alle ingeschreven vestigingen zijn er 38.974 economisch actief. Economisch actief betekent dat er in deze ondernemingen ten minste 15 uur per week wordt gewerkt en daarmee deelneemt aan het economisch verkeer.

Onderstaand figuur toont de ontwikkeling van het aantal bedrijven en het aantal vestigingen in de schoonheidsverzorging volgens cijfers van het CBS.

Ontwikkeling aantal bedrijven en vestigingen in de schoonheidsverzorging per jaar volgens het CBS

Van alle geregistreerde bedrijven in de schoonheidsverzorging heeft 45 procent als hoofdactiviteit schoonheidsspecialist. Een op de drie bedrijven in de schoonheidsverzorging betreft een pedicure. Manicures/nagelstudio’s vertegenwoordigen 16 procent van de bedrijven. Binnen de categorie overige disciplines vallen met name ondernemingen op het gebied van visagie/make-up (2,4%), massage (2,0%) en wellness in het algemeen.

Onderstaand figuur toont de procentuele verdeling van alle geregistreerde bedrijven in de schoonheidsverzorging naar hoofdactiviteit.

Samenstelling bedrijven in de schoonheidsverzorging naar hoofdactiviteit

Overigens bestaat er veel branchevervaging tussen de verschillende onderscheiden disciplines. De scheidslijn tussen schoonheidssalons en pedicures is niet hard. Veel schoonheidsspecialisten bieden ook voetverzorging aan en omgekeerd voeren diverse pedicures ook schoonheidsbehandelingen aan (bron).

• VOETZORG

Meldplicht Pedicure
In 2022 gaat de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) van kracht. Deze wet vervangt voor een deel de huidige WTZi-toelating. Het doel van de Wtza is om alle zorgaanbieders beter in beeld te krijgen bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Met deze wet verwacht het ministerie van VWS fraude in de zorg beter aan te kunnen pakken. Daarnaast is het doel dat zorgaanbieders zich nog sterker bewust worden van de (kwaliteits-)eisen waaraan ze moeten voldoen.

De meldplicht geldt voor pedicures die zorg leveren vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz) of de Zorgverzekeringswet (Zvw). Pedicures die reeds in het Landelijk register zorgaanbieders (Lrza) staan hoeven zich niet te melden. Alle pedicures die een AGB code of al een vrijwillige melding of een toelating hebben, zitten nu in het Lrza (bron).  

• BEDRIJVEN EN OMZET

Ontwikkeling aantal mbo-vacatures naar beroepsgroep

Bron: Jobfeed, bewerking SBB, 2021

De figuur laat de ontwikkeling zien van het aantal vacatures op mbo-niveau binnen het segment uiterlijke verzorging.

• SCHOONHEIDSVERZORGING

In sommige regio’s zal de vraag kleiner zijn dan het aanbod. Landelijk gezien heeft 85 procent van de studenten van de opleiding allround schoonheidsspecialist na 1,5 jaar, na het behalen van het diploma, een baan (KiesMBO.nl, 2022). Voor de schoonheidsspecialistis dit 81 procent (KiesMBO.nl, 2022).

• VOETZORG

Landelijk gezien heeft 70 procent van de studenten van de opleiding medisch pedicure na 1,5 jaar, na het behalen van het diploma, een baan (KiesMBO.nl, 2022). Voor de pedicure is dit 83 procent (KiesMBO.nl, 2022).

• ZZP EN FLEXIBEL WERK

• SCHOONHEIDSVERZORGING

Meer dan de helft van alle zzp’ers, uit alle sectoren, zag tijdens de coronacrisis het inkomen terugvallen. Toch is circa 80 procent tevreden of zeer tevreden met het bestaan als zelfstandige, net als vóór de coronacrisis, zo blijkt uit de tweejaarlijkse Zelfstandigenenquête van TNO en CBS.

De antwoorden op de vraag hoe lang de zzp’er het zonder bedrijfsinkomsten kan uitzingen, zijn nauwelijks veranderd. Dat is deels te verklaren doordat veel zzp’ers financieel konden terugvallen op een partner, een bijbaan in loondienst of de coronasteun (TOZO) van de overheid.

Daarbij is die 80 procent een gemiddelde over alle sectoren. Daarachter schuilen grote verschillen. Als bij een deel van de zzp’ers -zoals kappers en schoonheidsspecialisten- de buffers zijn geslonken, wordt dat in de cijfers weer gecompenseerd doordat andere zzp’ers, zoals bouwvakkers en IT-ers, hun buffers juist zagen toenemen. Al heeft die kapper daar natuurlijk geen boodschap aan. Opmerkelijk is trouwens dat 16 procent van de ondervraagde zzp’ers aangeeft niet te weten hoe lang zij het zonder hun bedrijfsinkomsten kunnen uitzingen (bron).

• VOETZORG

Op 1 januari 2020 was er nog geen sprake van een mondiale coronacrisis. Het aantal vestigingen op die datum bedroeg 14.999. Zie tabel 1. Tot 1 december 2020 groeide het aantal vestigingen naar 15.199. Dat is dus een toename van 200 vestigingen. De meest recente cijfers zijn van 1 augustus 2021. Toen waren er 15.333 vestigingen. Dat is dus een toename sinds begin vorig jaar van 334 vestigingen. Wel zie je dat er dit jaar een daling is geweest van 1 januari t/m 1 maart met 86 vestigingen.

Tabel 1. Het aantal vestigingen genoteerd onder de SBI-code 96.02.2 en uitgesplitst naar bedrijven die de zoektermen ‘voet’ of ‘pedic’ in hun bedrijfsomschrijving hebben staan. (Bron: KvK).

Tabel 2 laat zien dat er tussen januari 2020 en juli 2021, 1303 vestigingen zijn opgeheven. Ook tonen de cijfers dat er voordat de coronacrisis echt toesloeg meer vestigingen stopten, dan daarna. Dat kan ermee te maken hebben dat pedicures in de eerste periode voor een deel wel nog voor overheidssteun in aanmerkingen konden komen. Daarna werden de criteria voor de overheidssteun strenger. December 2020 laat een uitschieter zien, toen stopten meer vestigingen dan daarvoor, maar in 2021 nam dat aantal weer af (bron).

Het aantal starters min het aantal stoppers: +220

Tabel 2. Overzicht van het aantal in- en uitgeschreven pedicurevestigingen. (Bron: KvK).

• CORONACRISIS

• SCHOONHEIDSVERZORGING

De mate waarin en wijze waarop de coronapandemie impact had op het werk verschilt per sector. Het werk werd het vaakst geraakt bij bedrijven en instellingen in de sector ‘cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening’, de horeca en het onderwijs. In de horeca en de sector ‘cultuur, sport, recreatie en overige dienstverlening’ kwam het werk vaak (deels of volledig) stil te liggen voor 80 procent van de ondervraagde uit het onderzoek van UWV. Meer dan de helft gaf daarnaast aan benodigde aanpassingen hebben moeten inzetten om 1,5 meter afstand te kunnen houden. 49 procent heeft ook hogere kosten gehad door de impact van de coronapandemie. 54 procent ervaarde een vermindering in vraag naar producten of diensten (bron).

• VOETZORG

In coronatijd hebben veel (medische) pedicures hun zzp-praktijk ingeruild voor een andere baan in de zorg. Met als gevolg oplopende wachttijden en cliëntenstops. De coronacrisis met twee lockdowns hakte er flink in. “Heel veel collega’s zijn gestopt omdat ze niet in aanmerking kwamen voor overheidssteun. Bedenk dat het vaak kleine ondernemingen zijn van vrouwen die parttime werken. Met een zorgachtergrond is het aantrekkelijk om dan maar over te stappen naar een andere baan zoals doktersassistente of verplegende/verzorgende”, aldus Igna Breedeveld van Medisch Pedicurepraktijk Oosterhout.

Punt is ook dat voetverzorgers, net als kappers, gezien worden als beroep in de uiterlijke verzorging. Erkenning als zorgprofessional is tot nu toe uitgebleven, terwijl veel klanten wel degelijk om medische reden naar een pedicure gaan.

Nathalie Klopman van ProVoet bevestigt het groeiende tekort aan (medische) pedicures. “Er waren al wachtlijsten, maar door corona is het tekort verder gegroeid.” Er zit ook weinig cliëntverloop in de praktijken. De meeste klanten laten hun voeten met vaste tussenpozen behandelen, dus als de praktijk eenmaal vol is, blijft het volle bak (bron).