Voorwoord & leeswijzer
Voorwoord & leeswijzer
Voorwoord
De veranderingen op de arbeidsmarkt gaan snel en hebben niet alleen gevolgen voor de context en de inhoud van beroepen, maar ook voor het aantal beroepsbeoefenaars en het ontstaan van nieuwe functies. Eén van de wettelijke taken van SBB is het verzamelen en beschikbaar stellen van arbeidsmarktinformatie. Om hieraan bij te dragen is het van belang op de hoogte te blijven van trends en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. SBB heeft een trendmethodiek ingezet bestaande uit desk research, expert interviews en validatiesessies met de SBB adviseurs praktijkleren en marktsegmentleden van de sector Zorg, welzijn en sport (ZWS).
Trendonderzoek is een dynamisch proces, waarbij we signalen over trends en nieuwe ontwikkelingen continu met elkaar blijven verzamelen. Vanuit dit trendonderzoek achterhalen we wat de ontwikkelingen betekenen voor het opleiden van vakmensen in het beroepsonderwijs. Trendonderzoek geeft niet alleen input voor de trendrapportage die u nu ziet, maar ook voor besluitvorming over:
- aanpassingen kwalificatiedossiers,
- beroepen- en doelmatigheidsonderzoek,
- het toekomstbestendig maken van het opleidingsaanbod.
In juni 2021 is gestart met het vernieuwen van het trendrapport voor de sector ZWS. Dit heeft geleid tot veel informatie over trends en ontwikkelingen en de impact daarvan op opleidingen. De inzichten hebben we gebundeld in deze rapportage. We tonen wat volgens inhoudsdeskundigen de belangrijkste ontwikkelingen zijn voor de sector en welke veranderingen een uitdaging kunnen betekenen voor de invulling van het onderwijs.
Heeft u vragen en/of opmerkingen over deze rapportage mail dan naar p.jankie@s-bb.nl. Voor specifieke vragen over de marktsegmenten ‘assisterende gezondheidzorg’ of ‘uiterlijke verzorging’ kunt u contact opnemen met b.wijnen@s-bb.nl.
Wij hebben deze rapportage met zorg opgesteld en vormgegeven. Desondanks kunnen wij er niet voor in staan dat deze rapportage zonder gebreken of fouten is samengesteld. De omschreven trends en ontwikkelingen zijn gebaseerd op informatie tot 1 december 2021.
Simone Hoewijk, secretaris sectorkamer Zorg, welzijn en sport, SBB
“De transitie van het onderwijs voor beroepen in de sector staat niet op zichzelf. Een getransformeerde gezondheids(preventie) en zorgsector vraagt om andere beroepen, werkzaamheden en vakbekwaamheden. Het realiseren van een optimale aansluiting van het onderwijs bij de transitie(s) in maatschappij en zorg, welzijn en sport vraagt om advisering waarin we rekening houden met het grote aantal stakeholders, de verschillende belangen en de dynamische maatschappij als context. Om richting te geven aan deze fundamentele veranderingen is het van belang om niet de huidige status quo, maar het toekomstbeeld als uitgangspunt te nemen.”
Leeswijzer
Het signaleren, volgen, analyseren van en anticiperen op trends en ontwikkelingen is noodzakelijk om te zorgen voor een goede aansluiting van beroepsonderwijs op het bedrijfsleven. Er is sprake van een trend wanneer er een cluster van signalen geïdentificeerd wordt. Trends geven de richting aan van veranderende waarden en behoeften op de arbeidsmarkt, die in verschillende vormen verankerd raken bij bepaalde beroepsgroepen.
We zien in trendonderzoek trends terug op drie niveaus: op mega-, macro- en microniveau. Megatrends zijn maatschappelijke ontwikkelingen op lange termijn die een robuuste basis hebben waardoor ze goed voorspelbaar zijn en veelal een langdurige impact hebben op de arbeidsmarkt. Macrotrends zijn ontwikkelingen op middellange termijn en een doorvertaling van de megatrends op marktsegmentniveau. Microtrends zijn de toepassingen op kwalificatie- of beroepen niveau. De microtrends zijn op korte termijn aan verandering onderhevig.
In alle SBB trendrapportages maken we gebruik van de omschrijving van de zes door SBB geformuleerde megatrends (smartification, co-botisering, duurzame wereld, participatie-economie, humanisering en marktontschotting) en omschrijven we per rapport welke macrotrends op het marktsegment betrekking hebben.
Wat is interessant voor u?
In het eerste onderdeel van het trendrapport bespreken we de belangrijkste macrotrends voor de segmenten Zorg en welzijn, Sport en bewegen, Assisterende gezondheidszorg en Uiterlijke verzorging. Per trend geven we uitleg over de trend (Wat is het? Wat verandert er?), benoemen we voorbeelden van voorlopers en benoemen we de verwachte impact ervan op het werkveld. Voorbeelden van voorlopers kunnen zowel kleine als grote bedrijven zijn.
In het tweede onderdeel van het trendrapport tonen we de economische ontwikkelingen en de kwantitatieve informatie (zoals aantal studenten, gediplomeerden, vacatures e.d.). Er zijn twee dashboards:
- dashboard beroepspraktijkvorming;
- dashboard arbeidsmarkt.
