De transformatie naar duurzame, hernieuwbare bronnen

Energietransitie

 WAT HOUDT HET IN?

Het doel van de energietransitie is overstappen van fossiele energie zoals kolen, gas en olie, naar duurzame, hernieuwbare bronnen zoals wind, zon en aardwarmte. De gaskraan gaat dicht en de kolencentrales gaan op slot. Vervoer moet groen worden, gebouwen energieneutraal en machines schoon. In 2019 kwam 8,6% van de gebruikte energie in Nederland uit duurzame bronnen. In EU-verband is afgesproken dat dit 14% in 2020 moet zijn en 27% in 2030. Nederland wil vóór 2050 bijna helemaal zijn overgestapt van fossiele brandstoffen naar energie uit duurzame bronnen. (Blokker, 2020)

Dit betekent dat de groene sector voor een grote opgave staat. Om de doelen voor CO2-reductie te halen, moet de aard van de energieconsumptie op korte of middellange termijn veranderen.

 WAT VERANDERT ER?

Agrarische sector

De agrarische sector is een cruciale partij in het behalen van de energiedoelen. Agrariërs beschikken immers over ruimte, gebouwen, daken en biomassa. Ze kunnen windmolens plaatsen, daken voorzien van zonnepanelen of biomassa vergisten. Veel agrarisch ondernemers investeren ook in die nieuwe energievormen, maar ze produceren nu vaak op kleine schaal. De grootste uitdaging hierbij is het lokaal afstemmen van de productie van duurzame energie op de vraag (in tijd en omvang). Én in de samenwerking tussen agrariërs, burgers en samenleving (nieuwe verdienmodellen en maatschappelijke acceptatie). (Rees, 2020 en Groen Kennisnet, 2017)

De tuinbouw werkt hard aan het verder verduurzamen van zijn energiebehoefte middels biomassa, geothermie en soms restwarmte.

Groene sector

Dierverzorging
In de dierverzorgingsbranche zijn kinderboerderijen opgeroepen tot maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit kan variëren van het plaatsen van zonnepanelen en groene daken, telen van (eigen) diervoeding en afvalscheiding, tot aan het gebruiken van regenwater. Dibevo hecht ook voor de toekomst veel belang aan maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Boomverzorging
Ook bij boomverzorging staat men stil bij de bijdrage die de sector kan leveren aan de energietransitie. Arjan Koenis, werkzaam bij Clusius: “Tien tot twaalf jaar geleden had bijna niemand accugereedschap. Mijn voorspelling is dat binnen tien jaar er geen gemotoriseerd (op brandstof) gereedschap meer is. Ik denk dat we overgaan op alleen maar accugereedschap. Je kan nu veel langer doen met een accu en de machines zijn lichter en geven minder uitstoot.

WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER IN DE PRAKTIJK?

De familie Van den Boomen in Gemert produceert ongeveer honderdduizend kilo champignons per week voor de conserven- en diepvriesindustrie. Dat levert elke week meer dan 300 ton ‘champost’ op, afgewerkte champignoncompost. In principe is champost afval, en het afvoeren ervan kost 16 euro per ton. Bij Van den Boomen zijn ze champost gaan drogen (champost bestaat voor 60 à 70 procent uit water) om geld te besparen. Maar belangrijker: er komt warmte vrij bij het composteren. Die gebruikt Van den Boomen voor het verwarmen van de eigen champignonkwekerij en dat bespaart aardgas. Bij het verwerken maken ze de champost aantrekkelijk als bodemverbeteraar door er fosfaat uit mest aan toe te voegen. Zo maakt een afvalproduct steeds meer onderdeel uit van een gesloten kringloop. (Beers, 2016)

WAT IS DE IMPACT VAN ENERGIETRANSITIE OP HET WERKVELD?

KENNIS OVER ENERGIETRANSITIE NODIG

Om minder energie te gebruiken moet je eerst kennis verkrijgen over het energieverbruik. Daar is een nulmeting voor nodig en een medewerker die bijhoudt wat een apparaat aan brandstof verbruikt. Vervolgens kan een manager, met behulp van de metingen, sturen op vermindering van het energieverbruik. Hij kan het al dan niet installeren van zonnepanelen, het afnemen van groene stroom en een versnippercombinatie in de doelen opnemen.

Voor grondverzet betekent de energietransitie een verandering van machines: van grote, robuuste dieselmachines naar elektrische. Dat doet iets met het gevoel van een cumela-ondernemer.

Nico Willemsen, Cumela

We vinden het allemaal mooi om op die grote machines te werken. Het duurt alleen misschien nog wel even voordat het echt stoer is om een elektrische grondverzet-machines te hebben. Totdat je erin hebt gezeten en merkt wat ‘ie allemaal kan. Net als een Tesla.

INHOUDSOPGAVE GROEN