Producten direct van lokale ondernemers
Kortere voedselteken
• WAT HOUDT HET IN?
Een kortere voedselketen is belangrijk om voedselverspilling tegen te gaan. In de voedselindustrie heeft voedselverspilling onder andere te maken met de bederfelijkheid van voedsel. Maar wat is een kortere keten? Gaat dan om producten uit de regio, landelijk of Europees? Gaat het om de hele keten of alleen om de laatste stap? Een hele lokale keten is lastig en zorgt voor hogere prijzen. Als lokaal brood anderhalf keer zo duur wordt als regulier brood, dan zullen niet veel consumenten daarvoor kiezen. Er is steeds meer discussie over lokale voedselsystemen, mede versterkt door de coronacrisis. Door de coronacrisis is de maatschappij meer gaan inzien hoe afhankelijk we zijn van producten uit andere landen en hoe belangrijk het is om de lokale economie te ondersteunen. Vooral het bestempelen van Europees graan als lokaal, biedt volgens de leden van de marketinggroep van de EU-campagne ‘Brood een goed verhaal’ kansen. Moeten we bij lokaal graan alleen naar Nederland kijken, of juist de focus leggen op Europa? (NBC, z.d.)
• WAT VERANDERT ER?
• VERSSPECIAALZAKEN
De coronacrisis heeft gezorgd voor een verandering in het consumentengedrag. De vraag naar producten direct van lokale ondernemers inclusief agrariërs kent een opleving en naar verwachting is de mindset van de consument ook op de langere termijn veranderd. Van de mensen die vaker lokaal inkopen zijn gaan doen (18 procent), zegt 85 procent dit vast te willen houden. Van de groep actievere kopers van lokale producten zegt 80 procent dit te doen omdat het beter is voor de lokale economie, en de helft noemt het milieu als reden. We zijn ons er steeds meer van bewust dat werken met lokale producenten en leveranciers bijdraagt aan de gezondheid op de langere termijn. (Rolvink Couzy, 2020)
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER VANUIT DE PRAKTIJK?
- De tijdens COVID-19 ontstane beweging Support Your Locals is een landelijke campagne met als doel lokale voedselproducenten te steunen. Zij roepen heel Nederland op zo veel mogelijk te kiezen voor producten van lokale agrariërs en versspeciaalzaken. Support Your Locals Amsterdam is voor de regio Amsterdam. Begin 2021 zijn alle activiteiten van Support Your Locals Amsterdam overgenomen door Boerschappen. Boerschappen is een gespecialiseerd bedrijf dat producten rechtstreeks van agrariërs inkoopt, in een korte keten, om in maaltijdboxen aan de consument te verkopen. (Boerschappen, 2021; Support Locals, z.d.)
- Hollandse zuivelcoöperatie (onder andere bekend van Beemster kaas) is druk bezig om landelijk boerderijwinkels te openen. Met een kort introductieprogramma en beperkte investeringen kunnen boeren een eigen winkel op het erf beginnen. Dit neemt een toevlucht en kan als bedreiging voor slager en bakker in dorp worden beschouwd.
- De Streekboer is een online platform dat lokaal voedsel toegankelijk maakt. De consument kan bestellen via de webshop. Producten komen van lokale producenten, veelal kleinschalige bedrijven. Het assortiment bestaat uit producten van agrariërs en van lokale bakkers en slagers. Aardappels, groente, vlees, vis, zuivel, eieren, brood en banket. Die biedt De Streekboer rechtstreeks aan de consument aan. Voor consumenten zijn er diverse afhaalpunten in de regio. De Streekboer heeft ook regelmatig acties tegen voedselverspilling. Bijvoorbeeld door verkoop van afgekeurde pompoenen of te kromme komkommers. (De Streekboer, z.d.)
Startup Het Graanschap kijkt op een nieuwe manier naar de keten. Met het bedrijf hebben ze de hele keten van graan tot brood in eigen hand. Het graan telen we op Schokland, de Noordoostpolder. Naast de akkers staat de molen waar we het graan vermalen tot meel. In de zomer 2020 openden zij hun broodlab in Laren: de eerste mini bakkerij en winkel. (Het Graanschap, z.d.)• Startup Het Graanschap kijkt op een nieuwe manier naar de keten. Met het bedrijf hebben ze de hele keten van graan tot brood in eigen hand. Het graan telen we op Schokland, de Noordoostpolder. Naast de akkers staat de molen waar we het graan vermalen tot meel. In de zomer 2020 openden zij hun broodlab in Laren: de eerste mini bakkerij en winkel. (Het Graanschap, z.d.)
• WAT IS DE IMPACT VAN DE KORTE KETEN OP HET WERKVELD?
Ondernemers en vakmensen zullen goed moeten kunnen uitleggen waar hun producten vandaan komen. Dat vraagt om vakinhoudelijke kennis van studenten over bijvoorbeeld kringlopen, verwaarding, het voorkómen van verspilling en natuur. Het vraagt ook andere generieke vaardigheden, zoals het kunnen voeren van een dialoog met de eigen omgeving. Interactie met de samenleving is belangrijk om met lokale ondernemers gezamenlijk op te trekken en de klant te kunnen bereiken met producten uit de korte keten. De kern voor de beroepsbeoefenaar is ‘Ken de oorsprong van je producten’ en ken het productieproces tot en met aflevering ervan.
INHOUDSOPGAVE WINKELAMBACHT
