De behoefte aan een goede werk-privébalans
Flexibilisering
• WAT HOUDT HET IN?
De beroepsgroepen werkzaam in bakkerijen en versspeciaalzaken kenmerken zich door een relatief hoge mate van flexibel werk. Ongeveer een derde van de werkenden heeft een flexibele arbeidsrelatie. Denk hierbij aan uitzendkrachten, oproepkrachten, invalskrachten en werkenden met een contract zonder een vast aantal arbeidsuren. Veel kappers zijn werkzaam als zzp’er. Generatie Z (geboren tussen 2000 en 2017) hecht veel belang aan het zelf inplannen van haar tijd. Ze zijn harde werkers, maar willen zelf bepalen wanneer ze werken. De nieuwe generatie hecht meer waarde aan een goede werk-privébalans.
“De jongere generatie zegt letterlijk: ik ga geen 40 uur werken als ik met 24 uur kan rondkomen. Voor ondernemers betekent dat dat je werknemer niet altijd voor je klaarstaat. En in september als het schooljaar weer begonnen is, zie ik vaak een aantal afvallers. Dat zijn studenten die afhaken omdat ze in een conflict komen met hun werkgever. Die werkgever zegt dat ze op zaterdag moeten werken en dat betekent dan dat ze niet op zaterdag kunnen voetballen.”
– Rinus de Rijder, SVO vakopleiding food
• WAT VERANDERT ER?
Bakkerijen
Voor dag en dauw je bed uit is onlosmakelijk verbonden met het bakkersvak. Het is een steeds grotere uitdaging om jongeren enthousiast te krijgen om vroeg op te staan. Daarmee groeit de noodzaak om het werk anders in te richten, om nachtwerk te verminderen. Jongeren kiezen steeds vaker voor bijvoorbeeld een banketbakkerij of een lunchroom. Het is ook niet meer nodig om zo veel nachtwerk te doen. De remrijskasten zijn aanzienlijk beter en er zijn nieuwe procesmethodes die het mogelijk maken om prachtig brood overdag af te bakken. Een manier om vooraf deeg te bereiden, is werken met gekoelde degen.
De technieken en ovens lenen zich er ook meer voor om het werk (’s nachts of overdag) flexibeler te maken. De kwaliteit van voorgebakken brood is in de afgelopen jaren enorm verbeterd. De tijd van bleke broodjes die snel uitdrogen is voorbij. Het brood wordt van tevoren tot 95 procent afgebakken. Daarna gaat het in de vriezer. De laatste slag maken bakkerijen ’s ochtends door het brood af te bakken.
Het is gemakkelijker om overdag bij te bakken als een bepaald brood ineens hard loopt. Je verspilt daardoor minder brood en grondstoffen. En het voordeel is dat de bakker meerdere keren per dag vers brood heeft. Industriële bakkers hebben al veel ervaring opgedaan met deze vorm van brood bakken. Ze maken tegenwoordig gebruik van desem, voordeeg en kookstukken. De kwaliteit van voorgebakken brood heeft daarmee grote sprongen vooruit gemaakt. (Janse, 2019)
Kappersbranche
De behoefte aan een goede werk-privébalans leidt mede tot de keuze van kappers om vaker voor zichzelf te werken. Jeroen van der Reep (KOS kappersopleidingen) vertelt: “Mijn studenten willen geen van allen vijf dagen in de week werken. Ze willen vier dagen in de week werken en iets anders ernaast.”
Ontwikkelingen in de kappersbranche zijn onder meer stoelenhuur en franchise. Tot nu toe huurt en verhuurt een beperkt aantal bedrijven stoelen. Voor het (ver)huren van stoelen zijn kennis van de wet- en regelgeving en het beheersen van ondernemerscompetenties van belang. (Branche Platform Kappers, 2019)
• WELKE VOORBEELDEN ZIJN ER IN DE PRAKTIJK?
- In 2020 is The Gallery Salon Studios geopend, het eerste bedrijfsverzamelgebouw voor kappers in Rotterdam. In het pand kunnen zelfstandige kappers en schoonheidsspecialisten een ruimte met één of twee stoelen huren. Voor veel kappers is de stap naar een eigen zaak nu nog te groot. The Gallery Salon Studios wil dit probleem wegnemen. Het bedrijf is een variant op aanbieders van werkplekken, zoals WeWork en Spaces. (de Heide, 2020)
- Het platform Kappersstoelhuren.nl is ontstaan om zelfstandige kappers en saloneigenaren te verbinden. De saloneigenaar heeft vaak meer stoelen in zijn zaak dan medewerkers en de zelfstandige kapper vindt de stap naar een eigen salon vaak te groot. De saloneigenaar maakt zijn salon vindbaar door middel van een advertentie. Alle behaalde omzet die de saloneigenaar ontvangt uit de stoelverhuur is eigen omzet en hij hoeft niets af te dragen aan Kappersstoelhuren.nl. De saloneigenaar bepaalt de voorwaarden waaronder hij de stoel verhuurt en wie hij in de salon laat werken. (Kappersstoelhuren.nl, z.d.)
• WAT IS DE IMPACT VAN FLEXIBILISERING OP HET WERKVELD?
De steeds onduidelijker regels en wetten maken het voor kappers steeds uitdagender om een goede ondernemer te zijn. De flexibilisering van de arbeidsmarkt en de toename van parttimers en zzp’ers vraagt meer tijd van een ondernemer voor personeelsbeleid. Bij een grote keten kan de vakman zich richten op het vak, en al het andere overlaten aan de keten.
INHOUDSOPGAVE WINKELAMBACHT
